NILSAk antolatutako 'Drainatze jasangarriko hiri-sistemak (HDJS) Nafarroan diseinatzeko oinarrizko gomendioak' tailerraren balantzea

Joan den ostegunean, apirilaren 20an, NILSAk LIFE-IP NAdapta-CCren OPEN DAYS 2023 zirela eta 'Drainatze jasangarriko hiri-sistemak (HDJS) Nafarroan diseinatzeko oinarrizko gomendioak' tailerra antolatu zuen, NUPen Tokiko Iraunkortasun Katedraren esparruan.

OPEN DAYSen helburua LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren esparruan Nafarroan klima-aldaketara egokitzeko garatzen diren neurriei buruzko informazioa ematea da. Lehenengo jardunaldi honetan, NILSAk 2023ko otsailean argitaratu zuen HDJS gidaliburuaren edukiak azaldu ziren: drainatze jasangarriko hiri-sistema motak edo HDJSak egokitzeko tresna gisa ezagutzeko aukera ematen duen gida bat, toki-erakundeentzat erabilgarria izan daitekeena.

Fernando Mendozak, NILSAko zuzendari-gerenteak, ireki zuen jardunaldia, eta drainatze jasangarriko hiri-sistemak (HDJS) aurkeztu zituen sozietate publikoak lantzen dituen eremu estrategiko gisa, euri-ura araztu eta lurrean infiltratzea saihesteko, ibaietara iristen diren kutsatzaileak egon ez daitezen. Mendozak adierazi zuenez, “NILSAn lehentasunezkotzat jotzen dugu euri-urak kudeatzeko sistema horien aukera praktikoak ezagutaraztea eta horiek ezartzearen onurak zabaltzea, bereziki toki-erakundeen, hirigintza publikoaren kudeatzaileen, eraikuntzaren sektorearen eta diseinu arkitektonikoaren artean”. Horregatik argitaratu du NILSAk tailerraren xede den gida. Bederatzi kapituluz osatutako argitalpena da, esparru arautzailetik (europarra, nazionala, forala eta tokikoa) Nafarroako HDJSen diseinurako parametroetara arte.

Ondoren, Green Blue Management S.L.ko Sara Peralesek “Nafarroako drainatze jasangarriko hiri-sistemak diseinatzeko oinarrizko gomendioak (HDJS)” gida aurkeztu zuen.

Lehenik eta behin, Sara Peralesek sarrera bat egin zuen adituek hirian euri-ura kudeatzeko dituzten helburu eta erronkei buruz, eta, ondoren, gidaren edukien ikuspegi orokorra eman zuen.
 

Adierazi zuenez, urbanizatzeko ikuskera klasikoak lurrak zigilatu eta iragazgaiztu ditu, euri-ura akuiferoetara iristea eragotziz, ibaietara iristen den jariatze-uraren eta oinarrizko emariaren ondorioak kontuan hartu gabe. “Kontua da, beraz, euri-uraren kudeaketa hobea egitea jatorritik bertatik, kudeaketa zentralizatutik (irtenbideekin linearen amaieran) irtenbide deszentralizatuetara igaroz, saneamendu-sistemetara iristen den ur-bolumena murrizteko eta ura naturara kalitate nahikoarekin itzultzeko”, Peralesek adierazi zuenez.

Gidaren edukiei dagokienez, Sara Peralesek zenbait adibide jarri zituen ura hasieratik hiri-garapenean nola integratu azaltzeko, hala nola, landaredun estalkiak, erdibitzaileetako bio-atxikipeneko eremuak, ur iraunkorreko lakuak, euri-lorategiak, baina ez bakarrik teknika begetatuak, baita jariatze-urak ijezteko balio duten espazioak ere, esaterako, plazak edo skate-parkak. Azken batean, gizartearentzat baliagarriak diren funtzio anitzeko azpiegiturak.

Peralesek gidak jasotzen dituen egiturazko neurri batzuk azaldu zituen, euri-ura kudeatzeko, kutsadura prebenitzeko eta/edo jariatze-ura murrizteko eraikuntza-elementuren bat behar dutenak, adibidez: ur-tanga, landare-estalkiak, zoladura iragazkorrak, egitura-txorkoak, urez bete daitezkeen parterrak, infiltrazio-zangak eta -putzuak, drain iragazleak, erretikulu-deposituak, zerrenda iragazleak, areka begetatuak, gelditze- eta/edo iragazte-putzuak, eta hezegune artifizialak edo urmaelak.
 

Gainera, txostengileak egiturazkoak ez diren neurriak gehitu zituen, esku-hartze fisikorik behar ez dutenak eta herritarrak kontzientziatzeko balio dutenak, etorkizuneko azpiegituren diseinu egokia bultzatzeko eta dauden sistemen aprobetxamendua optimizatzeko (hezkuntza-, lege-, plangintza- eta kudeaketa-neurriak).

Etenaldi baten ondoren, Nafarroako benetako hirigintza-proiektuetan HDJSak diseinatzeko bi ariketa praktiko egin ziren, parte-hartzaileak sei lantaldetan banatuta. Horrela, ondoren, egindako sei proposamenen bateratze-lana egin zen.

NUPeko ingeniaritza hidraulikoaren arloko Javier Lópezek eta NUPeko unibertsitate proiekzioko errektoreorde, Begoña Pérez Eransusek, eman zioten amaiera jardunaldiari.