Eduki publikatzailea

LIFE-IP NAdapta-CC Nekazaritza eta Basogintzako II-an klima-aldaketari buruzko hitzaldiak eman ditu

Lau ponentzia eman ziren, bi Nafarroako Gobernuko teknikarien eskutik eta beste bi INTIA elkarte publikoko arduradunen eskutik.

30-03-2023


Martxoaren 23an, Iruñeko nekazaritza eta Basogintza lanbide-heziketako ikastetxe integratuan, “Nekazaritza eta basogintzaren sektorean klima-aldaketara egokitzeko sarrera” izeneko jardunaldia egin zen, bai ikasleentzat bai ikastetxe horretako irakasleentzat, LIFE -IP NAdapta-CCrekin lankidetzan.

Martin Elizalde Arbilla irakaslearen ongietorriarekin hasi zen ekitaldia. Hark testuinguruan jarri zituen klima-aldaketaren arazoak, ikasturtean zehar emandako irakaskuntza-edukiekin eta egindako landa-bisita batzuetan ikusitako oharrekin.

Goizeko lehen hitzaldia Miguel Ángel González Morenok eman zuen, koordinazio-taldeko teknikariak eta LIFE -IP NAdapta-CC proiektuaren komunikazio-arduradunak, Nafarroako Gobernuko Ekonomia Zirkularraren eta Klima Aldaketaren Zerbitzuan. Gonzálezek sarrera txiki bat egin zuen, kontzeptuak azalduz eta Nafarroan izandako arazoak azalduz. Ondoren, Nafarroako Klima Aldaketaren Ibilbide Orria (HCCN-KLINA), Klima Aldaketari eta Trantsizio Energetikoari buruzko martxoaren 22ko 4/2022 Foru Legea, batez ere nekazaritzan eta basogintzan arreta jarriz, eta azkenik, Nafarroan klima-aldaketara egokitzeko Europako proiektu integratua azladu zuen: LIFE -IP NAdapta-CC.

Irantzu Primicia Álvarez Nafarroako Gobernuko Oihan Plangintza eta Ingurumen Hezkuntzaren Ataleko LIFE -IP NAdapta-CC proiektuko Basoen arloko teknikariak bigarren hitzaldia eman zuen. Proiektuaren barruan basogintzan egiten ari diren ekintzen berri eman zuen, batez ere klima-aldaketaren inguruko arriskuaz eta ahultasunaz, eta klima-aldaketak ekosistemetan dituen eraginetako batzuk aipatu zituen. Arrisku gehien duten Nafarroako baso-sistemak identifikatzeko lana ere azaldu zuen, kontuan hartuta klimari lotutako inpaktuen arriskuek zaurgarritasunarekin eta esposizioarekin duten elkarrekintzaren ondorio direla. Horrez gain, azaldu zuen nola ari diren lanean eskualdeko egokitze-planak egiten, oihanak planifikatu eta kudeatzeko informazio garrantzitsua eta kudeaketa horretarako jarraibide orokorrak barne. Azkenik, Primiciak adierazi zuenez, laster eskualdeko plan horietan Nafarroako oihan sistema bakoitzera egokitutako oihanak kudeatzeko gidak ere izango dira, eta gida eskuragarri egongo da proiektuaren webgunean..

Hirugarren hitzaldia Carmen Goñi Gorrizek eman zuen, LIFE -IP NAdapta-CC proiektuko Nekazaritza arloko teknikariak eta Nafarroako Nekazaritzako Elikagai Teknologien eta Azpiegituren Institutuko (INTIA) Abisu Zentroaren arduradunak. Klima-aldaketak nekazaritzan izan dituen ondorioak testuinguru batean kokatu zituen, ondoren zaintza eta segimendurako ezarritako lan plagaduna (plagak, gaixotasunak...) azaltzeko. Goñik erabiltzen diren tranpa moten laburpen zehatza egin zuen, haien ezaugarriak, anekdota edo bitxikeria batzuk eta azken urteotako emaitzak aipatuz. Azkenik, Abisu Zentroaren ataria erakutsi zuen eta haren aukerak eta funtzionalitateak azaldu zituen.

Azkenik, LIFE -IP NAdapta-CC proiektuko Abeltzaintza arloko teknikaria eta INTIAko Bazka eta Larreetako teknikaria, Íñigo Ayechu Urtasun, Sabaizako (Ezprogui) finkako 50 hektareako lursail batean egiten ari den jarduera basatia goraipatuz joan zen. Lursail hori Nafarroako baso-ondarearen parte da eta gaur egun, Nafarroako azienda autoktonoa hazteko erreferentzia-zentroa da, eta, bereziki, Nafarroako jaka, galtzeko zorian dagoen arraza. Ayechuk orain arte izan diren lorpen garrantzitsuenak azpimarratu zituen, eta bereziki nabarmendu zuen nola murriztu den %48 baino gehiago erregai izan daitekeen landare-biomasa finkako Nafarroako jaka-aleen eraginari esker. Azkenik, Nafarroan 2022an izandako suteen ondoren INTIAk emandako “Artzaintza suaren aurka” kanpaina aurkeztu zuen, aziendak suteen aurkako borrokan egindako lana aztertzeko.

Jardunaldian parte hartu zuten, halaber, Joël Dozzik, LIFE -IP NAdapta-CC proiektuaren koordinatzaile teknikoak, eta Francisco Javier López-Pasarín Basabek, LIFE -IP NAdapta-CC proiektuko Basoen arloko teknikariak. Nafarroako Ingurumen Kudeaketa (GAN-NIK) sozietate publikoko bi langileek ikasleen zenbait galderari erantzun eta hizlarien informazioa osatu zuten. Martín Elizalde Arbilla Nekazaritza eta Basogintzako IIko irakasleak ere ekarpenak egin zituen, ikasturte honetan emandako curriculumeko edukien adibide eta aipamenekin.