RETEMA aldizkariak Nafarroako biohondakinen kudeaketa egokiaren azterketari eta birziklatzearen sustapenari buruzko artikulu bat argitaratu du

Retema Ingurumeneko aldizkari teknikoak esperientzia pilotu bat argitaratu du 240. zenbakian (2022ko uztaila/abuztua), Nafarroako Foru Komunitateko biohondakinen kudeaketa egokia bultzatzea helburu duena, konpostaje-prozesuen bidez birziklatzea sustatuz, ingurumenaren eta osasunaren ikuspegi segurutik. Azterlana LIFE-IP NAdapta-CCk finantzatu du, eta NILSA (Navarra de Infraestructuras Locales, S.A.) Europako proiektu integratuko bazkidea den sozietate publikoak garatu du, Zaragozako Unibertsitateko Aragoiko Ingurumen Zientzien Ikerketarako Unibertsitate Institutuko Uraren eta Ingurumen Osasunaren ikerketa-taldearekin lankidetzan.

Azterlan hau LIFE-IP Nadapta-CCren C4.1 ekintzaren parte da, nekazaritza-sistemek klima-aldaketara egokitzeko duten gaitasuna optimizatzeko, lurzorua, materia organikoa eta laboreak kudeatzeko estrategien bidez.

Konpostaje-prozesuak egitea du helburu, nekazaritzako ongarri gisa erabiltzea sustatzeko, ingurumen- eta osasun-arriskuak minimizatuz. Eta, aldi berean, jarduteko jarraibide batzuk ezartzea, nekazaritza-jardunbide egokiak hartzea errazteko, lortutako ongarriak aplikatzeko eta sektore publikotik datozen materia organikoaren hondakinak kudeatzeko estrategia nekazaritza-sektorearen beharrekin koordinatzen laguntzeko.

Azterlana garatzeko, hiri-hondakin solidoen zati organikoaren (HHSZO) konpostaje-prozesuan izandako bilakaera mikrobiologikoa eta nekazaritzako aplikazioa aztertzea proposatu zen. Jarraipen hori HHSZO eskala pilotuan aireztatutako pila estatikoetan eraldatu denean egin da, bai eta nekazaritza-lurzoru errealean ere, konposta aplikatu ondoren.

Azterlan honetan erabilitako HHSZO hondakinak tratatzeko Nafarroako Foru Komunitateko planta batek hornitu zuen. Material egituratzaile gisa inausketa-hondarrak erabili ziren, eta prozesuari hezetasuna emateko erabilitako ura maila freatikotik hartu zen.

HHSZOren konpostaje-prozesua eskala pilotuan egiteko, aireztatutako lau pila estatiko erabili ziren, ur- eta aire-hornidurarekin. Parametro mikrobiologiko jakin batzuk ere izan ziren: adibidez, Salmonella sp. eta Escherichia coli kontzentrazioa, koliforme totalak eta Enterococcus sp. 15 eta 20 aste bitartean igaro ondoren, materia organikoaren egonkortasuna zehaztu zen Rottegrade proben eta Solvita ® testaren bidez. Azkenik, lurzorua kontrolatzeko neurriak hartu ziren lurrean aplikatu aurretik, laborearen (artoa) ziklo begetatiboan zehar eta ondoren, baita ureztatzeko ura ere.

Ikerketaren ondorioak

Egindako konpostaje-prozesuan, ikusi da amaierako konposteko bakterio-kontzentrazioak txikiagoak direla hasierako osagaien nahasketan hautemandakoak baino, eta produktu ongarriei buruzko 506/2013 Errege Dekretuan ezarritako baldintzak betetzen direla.

Gainera, konposta egiteko prozesuan, esan daiteke erabilitako pila estatiko aireztatuak bilakaera zuzena izan duela, eta, ondorioz, nekazaritza-lurretan aplikatzeko adinako egonkortasuna eta heldutasuna duen konposta sortu dela.

Hasiera batean, lortutako konpostak nekazaritza-lurzoruan baino bakterio-kontzentrazio handiagoak ditu, eta hori zuzendu egingo da. Konposta aplikatu ondoren, aldaketa txikiak gertatzen dira aztertutako bakterioen kontzentrazioari dagokionez, baina ez dago alde garrantzitsurik haien bilakaerari dagokionez, lurzoru zuzendua konpostarekin eta lurzorua zuzenketarik gabe alderatzen badira.

Hazkuntzaren ziklo begetatiboa amaitzean, hasierako antzeko bakterio-kontzentrazioak ikus daitezke; beraz, esan daiteke konposta aplikatzeak ez duela lurzoruaren kalitate mikrobiologikoa murrizten azterketa honetan.

LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren gaurkotasun osoa ezagutu nahi baduzu, hileroko albiste-buletinera harpidetu zaitezke formulario honen bitartez.