Eduki publikatzailea

Abeltzaintzako emisioak kalkulatzeko erregistro bat martxan dago, eta Espainiako Inbentarioen Sisteman islatuko da

LIFE-IP NAdapta-CC baso-suteak prebenitzeko baso-kudeaketan lan egiten du, eta baita aldaketa klimatikoari aurre egiteko abeltzaintza estentsiboaren sustapenean ere

13-01-2023


Abeltzaintza-jarduerek berotegi-efektuko gasak eta beste kutsatzaile batzuk isurtzen dituzte atmosferara, uretara eta lurzoruetara, hartzidura enterikoaren, animalien exkretazioaren eta abereak eta haien simaurra hazteko eta kudeatzeko beharrezko lanen bidez. Abeltzaintzako ustiategien titularren ardura da horiek behar bezala kudeatzea, eta, horretarako, ingurumen osoan isuriak eta inpaktua saihesteko edo, hori ezinezkoa denean, murrizteko teknikak aplikatzea.

Nazioarteko eta Europako arau-esparruak informazio-betebehar ugari eskatzen ditu berotegi-efektuko gas-isurien eta atmosferara, uretara eta lurzoruetara isurtzen diren bestelako kutsatzaileen jarraipenari eta jakinarazpenari dagokienez, bai eta emisio horiek murriztea lortzeko politika eta neurriei dagokienez ere. Estatuan, Klima Aldaketari eta Trantsizio Energetikoari buruzko maiatzaren 20ko 7/2021 Legearen helburuen artean dago, hain zuzen ere, Parisko Akordioa betetzen dela ziurtatzea. Horregatik, 2023ko urtarrilaren 2tik aurrera, indarrean sartu da 988/2022 Errege Dekretua, azaroaren 29koa, ustiategietako teknika erabilgarri onenen erregistro orokorra eta abeltzaintzako isuriak kalkulatzeko, jarraitzeko eta jakinarazteko euskarria arautzen dituena, eta nekazaritza-arloko hainbat arau aldatzen dituena. Arau horrek erregistro horren egitura ezartzen du, bai eta abeltzainek herri-administrazioei beren isurketen zenbatespenari eta TEOen aplikazioari buruz jakinarazi behar dieten informazioaren gutxieneko edukia ere, abeltzaintza antolatzeko errege-dekretuetan ezarritako betebeharrekin bat etorriz.

Inbentarioen Espainiako Sisteman islada

Erregistro hori abian jartzeak abeltzaintzako emisioak kalkulatzeko aukera emango du, eta Espainiako Inbentarioen Sisteman (SEI) islatuko da. SEIk berotegi-efektuko gasen eta atmosferako kutsatzaileen emisioen eta xurgapenen Inbentario Nazionala egiten du aldian-aldian, bai eta atmosferara egiten diren emisioen eta xurgapenen proiekzioak ere, Espainiak bere gain hartutako konpromisoak betetzen diren ebaluatzeko. Era berean, isuriak arintzeko politikak eta neurriak egiteko eta helburuak lortzean duten eraginkortasuna ebaluatzeko oinarria dira.

ECOGAN tresna

Arau honen bidez, datuak biltzeko, kalkulatzeko eta transmititzeko prozedura bateratu bat ezarriko da, kalitatea, homogeneotasuna eta alderagarritasuna bermatzeko, sistema informatizatu baten bidez.

Lan hori errazteko, Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak ECOGAN tresna jarri du eskura, eta autonomia-erkidegoek tresna hori atxikitzea borondatezkoa da. Informazioa trukatzeko sistema informatizatu horrek aukera emango du Espainiako etxaldeetan erabilgarri dauden teknikarik onenen ezarpen-maila ezagutzeko, eta aukera emango du teknika horiek aplikatzearen ondoriozko emisio-murrizketaren eragina SEIk urtero argitaratzen dituen txostenetan islatzeko, Europako eta nazioarteko balioarekin.

Arau berria Espainiak abeltzaintzako ekoizpenen iraunkortasunarekin hartutako konpromisoen parte da, eta txerrien eta hegaztien antolamenduari buruzko errege-dekretuetan ere egokitzapen bat egiten du, errege-dekretu horri erreferentzia bat egiteko, eta Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioak kudeatzen duen Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren 3. osagaian (nekazaritzako elikagaien eta arrantzako sistemaren ingurumen- eta digital-eraldaketa) jasotako erreformen barruan sartzen da.

Abeltzaintza eta LIFE-IP NAdapta-CC

Abeltzaintzak harreman zuzena du LIFE-IP NAdapta-CC Europako proiektu integratuarekin; izan ere, proiektu horren bidez, abeltzaintza sustatzen da, ikuspuntu jasangarri batetik eta ingurunearekin bateragarria den ikuspuntu batetik, eta, horren kudeaketak, besteak beste, baso-suteen aurkako borrokan laguntzea ahalbidetzen du.

Gainera, aipatzekoa da joan den urtean LIFE-IP NAdapta-CC, Portugalgo, Espainiako, Italiako eta Greziako beste bederatzi proiekturekin batera – Europar Batasunaren LIFE programaren bidez finantzatuak – bat egin zuela abeltzaintza estentsiboaren aldeko «Abeltzaintza estentsibo gehiago: Europarako biodibertsitate gehiago» adierazpenarekin, eta bost arrazoi nagusi garatu zituela abeltzaintza estentsiboa sustatzeko, bai eta ekoizpen-sistema horri laguntzeko hamar neurri proposatu ere, biodibertsitateari, lurraldeen erresilientziari eta haren mendeko tokiko komunitateei onurak ekartzen jarrai dezan.

Baso-suteen prebentzioa, klima-aldaketaren aurkako borroka, elikadura-subiranotasuna bultzatzea, biodibertsitatea kontserbatzea eta landa-ingurunean biztanleria mantentzea dira nekazaritza-jarduera horrek ekartzen dituen funtsezko ekarpenetako batzuk.