Eduki publikatzailea

Navarra Zirkular eta bere proiektu pilotuak S4 estrategiaren lehen urtean liderrak dira

Nafarroa izan da energia komunitateak bultzatzeko araudi propioa onartu duen lehen autonomia erkidegoa. Araudi hori LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren esparruan garatzen da.

11-01-2023


Mikel Irujo Garapen Ekonomiko eta Enpresarialeko kontseilariak eta Uxue Itoiz Industria, Energia eta S4 Proiektu Estrategikoetako zuzendari nagusiak, 2022. urtearen amaieran, Nafarroako S4 Espezializazio Adimentsuaren Estrategiaren urteko balantzea aurkeztu zuten. Estrategia horren helburua da iraunkortasuna hobetzea berrikuntzaren bidez, klima-aldaketaren aurkako borrokaren helburuekin koherentea den berreskurapen iraunkorra bilatuz. Aurkezpenean nabarmendu zen trantsizio energetikoari, ekonomia zirkularrari eta trantsizio digitalari bideratuta dagoela, batez ere.

S4aren ibilbidearen lehen urte honetan garatu den proiekturik garrantzitsuenetako bat Navarra Zirkular Estrategia izan da, enpresetan ekonomia zirkularra ezartzea sustatzeko lankidetza publiko-pribatuko ekimena. Zentzu horretan, Irujo kontseilariak adierazi zuen ekonomia zirkularra aukera bat dela Nafarroako ehun ekonomikoarentzat eta Foru Erkidegoak zirkularra izan behar duela. Horrela, eraldaketarako bide horretan enpresei laguntzen zaie aholkularitza, ziurtagiria, talenturako sarbidea, langileen prestakuntza eta laguntzak eta dirulaguntzak eskainiz. Bestalde, Uxue Itoiz zuzendari nagusiak azpimarratu zuenez, Navarra Zirkularren 2025erako helburu nagusien artean gutxienez 200 enpresa ekimenarekin bat egitea dago, gutxienez 75 proiektu garatu ahal izateko, eta 2023an bulegoa indartzea, enpresei banakako diagnostikoak egin diezazkieketen langileak atxikita. Proiektu horietako batzuk produktuaren ekodiseinuaren berrikuntzara, baliabide edo emisioen eskariaren murrizketara, prozesu edo zerbitzuen eraginkortasunera eta hondakinen murrizketa eta kudeaketara bideratuta egon beharko dira. Gaur egun, ekimen honek 50 enpresa ditu ekonomia zirkularraren katalogoan, eta 20 baino gehiago daude atxikita bulegoko zerbitzuez baliatu ahal izateko.

Proiektu pilotuak.

S4 proiektu pilotuen kasuan, hainbat palanka lehiakor aldi berean ezartzeko sistema berritzailea da, S4aren ildo estrategikoetan berrikuntza, enpresa-inbertsioa eta enplegu-sorrera errazteko, esperimentazioa eta garapen teknologikoa erraztuz. Zehazki, estrategiaren, pizgarri fiskalen eta laguntzen arteko konbinazioa nabarmendu zen. Horri esker, 2022an enpresa-inbertsioko hiru proiektu izan dira hainbat arlotan, hala nola hidrogeno berdearen garapenean edo energia berriztagarrietan ekipo-ondasunen birmanufakturan, 36 milioi euroren truke, eta 6,2 milioi euroko balioa duten I+G+Bko bost proiektu.

I+Gri dagokionez, 2022an 12 proiektu estrategiko eta enpresetako I+Gko 277 proiektu onartu ziren, bai eta trantsizio digitalera eta energetikora bideratutako 19 I+G+B proiektu ere. Gogoratu behar da 2017tik Nafarroako Gobernuak 69 milioi euroko proiektu estrategikoak finantzatu dituela ibilgailu elektriko eta konektatuetarako, energia biltegiratzeko, doitasunezko elikadurarako, bioteknologiarako, medikuntza pertsonalizaturako, IRISerako eta ideia disruptiboetarako.

2023. urterako aurreikuspenak

2023ko itxaropenei dagokienez, batez ere, hiru arlotan dago fokua:

  • Energia-trantsizio.

  • Ekonomia Zirkularra.

  • Digitalizazioa.

Lehenengoaren kasuan, Irujo kontseilariak azpimarratu zuenez, Nafarroa izan da energia komunitateak bultzatzeko araudi propioa onartu duen lehen autonomia erkidegoa, eta Next Generation EU funtsetako 24 milioi euro inguru kudeatzen ari direla autokontsumoa sustatzeko. Apustu horrek, zerga-kenkarien apustuarekin batera, autokontsumo-tasa % 71,3 handitzea ekarri du azken urtean, eta gehien igo den autonomia-erkidegoa bihurtu gara.

LIFE-IP NAdapta-CC proiektuan, C6.7 ekintzaren bidez, Nafarroan energia-komunitateak sortzen laguntzeko eta laguntzeko lana egiten ari da. Garraldarekin, despopulatzeko arriskuan dagoen udalerriarekin, proiektu pilotu gisa, udalerrian parte hartzeko prozesu baten ondoren, diziplina anitzeko lantalde bat sortu da, NASUVINSAk, Garraldako Udalak, Nafarroako Gobernuaren Trantsizio Energetikoko Zerbitzuak eta komunitatea osatzeko eta ondoren kudeatzeko behar diren laguntza tekniko eta legalak osatua.

Bestalde, ekonomia zirkularrak ekonomia mota hori sustatzeko agendarekin jarraituko du eta, 2025etik aurrera, Europar Batasunetik zuzendutako legegintza-eremua izango du.

Azkenik, digitalizazioa bultzatuko da Nafarroan, datuaren ekonomian, prozesuen automatizazioan eta fabrikazio aurreratuko teknologietan oinarritutako soluzio digitalen garapenari eta ezarpenari esker. Hori lortzeko apustu handia Digital-IRIS Navarra Berrikuntza Poloa da, Digital Innovation Hub sare europarraren barruan dagoena. Sare horren barruan, EBk bi milioi euro baino gehiago eman dizkio Foru Erkidegoari sarea garatzeko. Lankidetza-gune hori Europar Batasunak aitortu du Europan digitalizaziorako erreferente gisa, eta berrikuntza eta produktu eta zerbitzu berrien garapena sustatzea du helburu, 27 milioi euroko aurrekontuarekin.