Eduki publikatzailea

LIFE-IP NAdapta-CCk INTIAren Cadreitako lursailean egiten ari zen entseguak bertan behera utzi ditu abenduan izandako uholdeen ondorioz

LIFE-IP NAdapta-CCk INTIAren Cadreitako lursailean egiten ari zen entseguak bertan behera utzi ditu abenduan izandako uholdeen ondorioz

28-01-2022


INTIA sozietate publikoak neguko baratze-entsegu guztiak, azken fasean zeudenak, bertan behera geratu direla egiaztatu du, abenduan Cadreitako finka esperimentalean izandako uholdeen ondorioz. Guztira, 57.000 m2  baino gehiagoko azalera dute baratzeko lursailak, zerealak eta ureztatze-saiakuntzak; horiei beste kalte batzuk gehitu beharko litzaizkieke, hala nola hesia. Finka horretan nekazaritza arloko saiakuntzetako batzuk garatzen ari dira LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren barruan.

Kaltetutako neguko baratzezainen saiakuntzek 8.200 m2-ko azalera hartzen zuten, eta honako hauetan produktibitate-emaitzak lortzea zuten helburu: porrua, zerba, orburua, azalorea, erromaneskoa, brokulia edo kardua (batzuk hainbat fasetan landatuta zeuden, eta beste batzuk dentsitate-analisiekin), sozietate publikoak jakinarazi duenez; izan ere, sozietate publiko hori Nafarroa klima-aldaketara egokitzeko Europako proiektu integratuaren entitate profesional bat da.

Jesús Goñi INTIAko finken arduradunaren hitzetan, “labore horien % 100ek azken fasean erabateko eragina izan badute ere, zenbait informazio berreskuratu ahal izango dugu saiakuntzetan hartutako datuekin”. Horrela, adibidez, laboreen zikloari buruzko informazioa (loratzen edo fruituak ematen hastea) edo gaixotasunen batekiko tolerantziaren bat eduki ahal izango da. “Saiakuntzaren azken emaitza, eta batez ere garrantzitsuena, barietate bakoitzaren produktibitate-indizea, guztiz galdu dena da. Ezagutzaren balio ukiezina erabat suntsituta dago”, ondorioztatu du Goñik.

Arto-laboreak, gutxien kaltetuak.

Egoera horren zatirik onena artoaren saiakuntzak eraman du, % 90ean erreskatatu ahal izango baita, laboreak hobeto eusten baitio abendukoa bezalako putzu handi baten aurrean. Gainera, 5.000 m2-ko artoa zuen lurzati hori eremu altuago batean zegoen, eta, beraz, uraren estaldura txikiagoa izan da. Berreskuratu ezin den gainerako % 10a urak zati batzuetan arrastaka eramatearen ondorioz sortutako kalteen ondorio da. Hain zuzen ere, INTIAko uzta biltzeko makina datorren astean hasiko da artoaren lursail horretako uzta-lanekin, eta horrek erakusten du labore hori lursail esperimentaleko uholdeetatik salbatu ahal izan dela.

36.400 m2-ko okupazioa eta ureztatze-saiakuntza bat barne hartzen zuen alpapa entsegua erabat suntsituta geratu da urarengatik, batez ere denbora luzez putzuz beteta egon zen behealde batean egoteagatik. Uholdeak eragindako kalteak bazka, garagar eta gariarekin saiakuntzak egiteko beste lursail batzuetara ere zabaldu ziren, nahiz eta azken kasu horretan kanpaina honetan aurrera ateratzeko benetako aukera egon.