Eduki publikatzailea

LIFE-IP NAdapta-CCk airearen kalitatea zaintzearen garrantzia gogorarazi du ‘Zeru urdin baten aldeko Aire Garbiaren Nazioarteko Egunean’

Kutsadura atmosferikoa giza osasunerako ingurumen-arrisku handiena da, eta mundu osoan saihestu litezkeen heriotza eta gaixotasunen kausa nagusietako bat.

07-09-2022


Gaur, irailak 7, Zeru urdin baten aldeko Aire Garbiaren Nazioarteko Eguna ospatzen da, ‘Partekatzen dugun airea’ lelopean. Kutsadura atmosferikoaren mugaz gaindiko izaeran jartzen du arreta, eta erantzukizun bat bere gain hartzeko eta neurri kolektiboak hartzeko beharra azpimarratzen du. Era berean, nazioarteko eta eskualdeko lankidetza berehalakoa eta estrategikoa behar dela nabarmentzen du, kutsadura atmosferikoari aurre egiteko politikak eta neurriak modu eraginkorragoan aplikatzeko.

Aire garbia garrantzitsua da pertsonen osasunerako eta eguneroko bizitzarako, eta kutsadura atmosferikoa da gizakiaren osasunerako ingurumen-arrisku handiena, eta mundu osoan saihestu litezkeen heriotza eta gaixotasunen kausa nagusietako bat. Nazioarteko komunitatea oso jakitun da gaur egun airearen kalitatea hobetzeak klima-aldaketaren ondorioak murrizten lagun dezakeela, eta klima-aldaketa arintzeko neurriek airearen kalitatea hobe dezaketela.

Hori dela eta, LIFE-IP NAdapta-CCk bat egiten du urteroko hitzordu honekin, Osasun arloko C5.3 ekintzaren bidez airearen kalitatearen zaintza eta horrek osasunean dituen ondorioak ebaluatzeko tresnak hobetzen lan egiten baitu. Ildo horretan, ebaluazio-tresna berrien garapenak kutsadura atmosferikoak osasunean duen eraginari buruzko informazioa emango du, eta herritarrak egokitzeko prebentzio-neurriak formulatzea erraztuko du.

Klimarako eta osasunerako ondorio kaltegarriak

Kutsadura atmosferikoak ondorio kaltegarriak eragiten ditu osasunean zein kliman. Lehenengo kasuan, kutsadura-partikula ñimiño eta ikusezinak sakon sartzen dira biriketan, odol-uholdean eta gorputzean. Kutsatzaile horiek istripu zerebrobaskularraren, arnas gaixotasun kronikoen eta biriketako minbiziaren ondoriozko heriotzen herena eragiten dute, gutxi gorabehera, bai eta bihotzekoak eragindako heriotzen laurdena ere. Ozono troposferikoa, hainbat kutsatzailek eguzki-argiarekin duten elkarreraginaren ondorioz sortua, asma eta arnas gaixotasun kronikoen kausa ere bada.

Bigarren kasuan, bizitza laburreko klimaren kutsatzaileak osasunaren gaineko eraginekin eta epe motzeko berotze globalarekin lotura handiena duten kutsatzaileen artean daude. Atmosferan iraun dezakete egun batzuetan zein hamarkada batzuetan, eta, beraz, horiek murrizteak ia berehalako onurak izan ditzake osasunerako eta klimarako.

Ozonoak Nafarroan kutsatutako Airearen Kalitatea Hobetzeko Plana

Nafarroako Gobernuak, Ingurumeneko Zuzendaritza Nagusiaren bitartez, Ozonoak Nafarroan kutsatutako Airearen Kalitatea Hobetzeko Plana egin du, eta emisioak murrizteko 10 neurri proposatzen ditu. Azken bertsioa idatzi ondoren, Nafarroako Gobernuak onartu beharko du, ondoren inplementatzeko.

Neurri horiek funtsezko bi alderditara bideratuta daude: hirigune eta komunikabide nagusietan ibilgailuen zirkulazioa murriztea, zirkulazioa optimizatuz, beharrezkoak ez diren isuriak saihesteko; eta industria-errekuntza murriztea, optimizatuz eta elektrifikazio eta autokontsumorako aukera elektrikoetara mugituz, ahalik eta gehien murriztuz isuri barreiatuak eta konposatu organiko lurrunkor ez-metanikoen isuriak.

Neurriak lau multzo handitan banatzen dira: mugikortasunaren arloko jarduerak, industriako eta kontsumoko emisioen arloko jarduketak, azterlan- eta ikerketa-jarduerak eta zeharkako jarduerak.

LIFE-IP NAdapta-CC proiektuari buruzko gaurkotasun osoa ezagutu nahi baduzu, albisteen hileroko buletinera harpidetu zaitezke formulario hau betez.