Eduki publikatzailea

INTIAk, LIFE-IP NAdapta-CCren esparruan, egiaztatu du akainak ugaritu egin direla landa-eremuetan

Sozietate publikoak gogorarazi du akainak zaintzeko eta kontrolatzeko programak garrantzitsuak direla, baita ziztadak prebenitzeko neurriak aplikatzea ere.

27-06-2022


INTIAko abeltzaintzako aholkularitza-talde teknikoak, albaitaritzako espezialistek osatua eta abeltzaintza-sektoreko profesionalei aholkua emateaz arduratzen denak, egiaztatu du akainen presentzia areagotu egin dela Nafarroako landa-eremuetan azken asteotan. Gainera, aurreko urteekin alderatuta, bizkarroi horren banaketa geografikoan hainbat aldaketa izan direla ikusten da, Foru Komunitateko iparralderago eta altitude handiagoko eremuetara zabaldu baita. Uste da tenperatura altuek eta ohi ez bezalako hilabete lehorrek eragin dutela egoera hori. LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren esparruan egiten da akainen presentziaren jarraipena, bai zelaian, bai ganaduan.

Mota horretako parasitoak bereziki aktibo daude udaberritik udazkenera arte. Kapar espezie bakoitzak ingurumen-behar ezberdinak ditu, eta, horren ondorioz, urteko edozein garaitan aurki daitezke aktibo, nahiz eta gure eremuan udaberritik aurrera agertzen den jarduerarik handiena.

Kaparrak artropodo parasito hematofagoak dira, eta horrek esan nahi du ostalariaren odolaz elikatzen direla, animalia ornoduna edo pertsona izan, eta bi multzo handitan sailkatzen dira: gogorrak (ixodidoak), kitinazko oskol bat dutenak eta ganadua sarrien parasitatzen dutenak, eta bigunak (argosidoak), oskolik ez dutenak.

Akain espezie gehienek gorputz borobildua dute, animalian dagoenean ikus daitekeena, eta ornodunen larruazala zulatzeko eta elikatzeko diseinatutako aho-organoa.

Akaina ostalariari lotuta ez dagoenean, oso sentikorra da inguratzen duen ingurunearekiko, eta hezetasun-, tenperatura- eta argi-baldintza jakin batzuk behar ditu bizirauteko. Ildo horretan, abereak parasitatzen dituzten kaparrek gordailu edo ostatu gisa dituzte animalia basatiak, hala nola karraskariak edo hegaztiak. Ziklo biologikoa osatzeko, kapar espezie guztiek ornodunen odola behar dute, eta ziztada gehienak minik gabekoak eta sintoma arinak eragiten dituzten arren, alterazio zuzenak eragin ditzakete eta gaixotasun larriak transmititu. Pertsonen kasuan Lymeren gaixotasuna, baten bat aipatzearren, eta baita animalien (etxekoen eta basatien) gaixotasun larriak ere, hala nola babesiosia, theileriosia, piroplasmosia eta anaplasmosia.

Horregatik, INTIAk gogorarazi du garrantzitsuak direla kaparrak zaintzeko eta kontrolatzeko programak, bai eta ziztadak prebenitzeko banakako neurriak aplikatzea ere. Ildo horretan, eta kaparrak hainbat gaixotasunen bektoreak direnez, garrantzitsua da urteko sasoi honetan kontu handiz ibiltzea ziztadak saihesteko, kontuan hartuta azken hamarkadetan gero eta gaixotasun infekzioso gehiago daudela klima-aldaketaren ondorioz parasito horien eraginez.

LIFE-IP NAdapta-CC proiektuari buruzko gaurkotasun osoa ezagutu nahi baduzu, albisteen hileroko buletinera harpidetu zaitezke formulario hau betez.