Eduki publikatzailea

Ezpelaren beldarraren aurkako Jarduera Plana onartu da Nafarroan

Programan, ex situ kontserbatzeko ezpel-haziak biltzea LIFE-IP NAdapta-CCren barruan egin beharreko lanetako bat da.

20-06-2022


Nafarroako Gobernuko Ingurumeneko Zuzendaritza Nagusiak berriki onartu du ezpelaren beldarraren (Cydalima) aurkako Jarduera Plana,  Nafarroako Ingurumen Kudeaketa (GAN-NIK) sozietate publikoaren bitartez. Lan honetan, ugalketa-materiala (ezpel-haziak) biltzea aurreikusten da, material genetikoa babesteko eta ex situ kontserbatzeko. Hazi-bilketa 2020tik egin da, LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren C3.2 ekintzaren esparruan, bojedalak kontserbatzeko neurri gisa, klima-aldaketaren aurrean kalteberatasun-irizpideen arabera.

 

Ezpeleko tximeletaren arriskuak

 

Ezpelaren tximeleta (Cydalima perspectalis) Crambidae familiakoa da (jatorriz Txina, Japonia eta Koreakoa), eta bojeen heriotza eragin dezake lurrazalaren defoliazio eta afekzioek denboran irauten dutenean (3 urte baino gehiagoko aldi jarraituak). 

 

2014tik jasota dago Nafarroan dagoela, eta azkar hedatzen ari dela, hiri-ingurunean eragiten dituen kalteek eta sits-hodeien ikusgarritasunak eragin handia izan dutela komunikabideetan. Hori dela eta, 2022ko urtarrilean prozesu parte-hartzaile bat ireki zen, ezpelaren beldarraren (Cydalima perspectalis) aurkako ekintza-plan bat adosteko, izurrite inbaditzaile horren kudeaketan parte hartzen duten eragile guztien ahaleginak koordinatzeko.

 

Horrela, 2022ko martxoaren 2an, eragile horiek guztiek bilera bat egin zuten, ezpelaren beldarraren aurkako jarduera-planaren zirriborroa eztabaidatzeko, eta eztabaida horren ondorioetara eta ondoren jaso ziren alegazioetara egokitu ondoren, ezpelaren beldarraren (Cydalima perspectalis) aurkako jarduera-plana aurkeztu zen.

 

Jarduketa Planaren helburuak

 

Ezpelaren beldarraren (Cydalima) aurka jarduteko onartu berri den planaren helburu nagusiak hauek dira: izurritearen banaketari eta afekzio-mailari buruzko ezagutza handiagoa izatea; Nafarroako Foru Komunitatean dauden hainbat eremu klimatikotan Cydalimaren hegaldi-kurba zehaztea; hainbat kontrol-metodoren eraginkortasuna zehaztea; izurritea eta gure eskualdean duen portaera hobeto ezagutzea; ezpelaren tximeletaren ondorioak eta haren sakabanatzea arintzea; komunikazio-plan bat ezartzea ezpelaren tximeletaren bilakaerari buruzko informazioa emateko, eta detektatuz gero, prebentzio- eta borroka-neurriak ezartzeko; Cydalima perspectalis -ek ekoitzitako izurritearen kontrolean esku hartzen duten eragile sozial eta profesionalei aholkuak ematea eta prestakuntza ematea, bai hiriko berdeguneetan, bai baso-eremuan; hainbat mailatako informazioko beste metodo batzuk argitaratzea eta zabaltzea, besteak beste: emaitza esperimentalen edo esperientzien zabalkundea kontrol-metodoetan, detekzio-metodoetan, jarraipenean eta abarretan; eta Cydalima perspectalisaren eraginpeko eskualdeen arteko koordinazioa handitzea (maila nazionala eta europarra), jarraipena eta gainerako jarduerak egiteko.