LIFE-IP NAdapta-CC Basoen Nazioarteko Egunarekin, ‘Baso osasungarriak, pertsona osasungarriak’ lelopean

LIFE-IP NAdapta-CCk Basoen Nazioarteko Eguna ospatzen du egun honetan, martxoaren 21ean, eta aurten ‘Basoak eta Osasuna’ izango ditu ardatz, ‘Baso osasungarriak, pertsona osasungarriak’ lelopean.

Nazio Batuek diotenez, baso bat ur edaten dugunean, koaderno batean idazten dugunean, sukarrerako botikak hartzen ditugunean edo etxe bat eraikitzen dugunean, ekintza horiek ez ditugu beti basoekin lotzen. Hala ere, gure bizitzako alderdi horiek eta beste asko modu batera edo bestera lotuta daude horiekin.

Izan ere, basoak ere funtsezkoak dira klima-aldaketari aurre egiteko, eta, beraz, nabarmen laguntzen dute egungo eta etorkizuneko belaunaldien onuran, funtsezko zeregina dute pobrezia desagerrarazteko, eta Garapen Jasangarrirako Helburuetan (GJH) jasotako helburu asko lortzen laguntzen dute.

Baina onura ekologiko, ekonomiko eta sozial izugarriak izan arren, basoak arriskuan daude baso-suteen, lehortearen, izurriteen eta aurrekaririk gabeko baso-soiltze baten ondorioz.

LIFE-IP NAdapta-CCren C.3 ekintza baso kalteberenen klima-aldaketaren aurreko erresilientzia hobetzean oinarritzen da, eta baso-kudeaketa iraunkorra sustatzen du, baso-antolamenduko eta -kudeaketako planetan kudeaketa egokitzaileko neurriak barne hartuta. Hori guztia populazio osasuntsuei eustera bideratuta dago.

‘Baso osasungarriak, pertsona osasungarriak’

2023ko Basoen Nazioarteko Egunaren leloak, ‘Baso osasungarriak, pertsona osasungarriak’, basoak zaintzeko deia izan nahi du, eta ez soilik haietaz baliatzea, baso osasuntsu batzuen bidez bakarrik lortuko baitugu populazio osasuntsuak izatea.

Izan ere, basoek elikagai nutritiboak, sendagaiak, etxeak berotzeko eta janaria prestatzeko erregaia (hotzaren eta elikadura-osasungarritasunaren ondoriozko gaixotasunak saihestuz) eta landako eta hiriko populazioen osasun fisikoa eta mentala ematen dituzte.

Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Biltzarra (COP27) Sharm el Sheijen egin zen, eta basoen kudeaketa eta kontserbazio jasangarriaren arloan aurrerapen garrantzitsuak egin ziren, Basoen eta Klimaren aldeko Liderren Aliantza (Forest and Climate Leaders’ Partnership - FCLP) abian jarri baita, gobernuen, enpresen eta lider komunitarioen ekintza bateratzeko helburuarekin. Aliantzaren helburua da iaz Glasgowko COP26an 140 herrialdek baino gehiagok hartutako konpromisoa praktikan jartzeko ekintza bultzatzea, hau da, 2030erako basoen galera eta lurraren degradazioa gelditzea eta, horrela, anbizioa tokian tokiko emaitza bihurtzea.

Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) aurten argitaratutako funtsezko txosten batek, 2022ko Munduko Basoen Egoerari buruzko Txostenak, klima-aldaketaren eta biodibertsitate-galeraren aurkako borrokan basoek duten potentziala askatzeko ekintza areagotzeko beharra nabarmentzen du. Horren arabera, soiltzea murrizteko ahaleginak areagotzen badira eta basogintzako sektorean beste jarduera batzuk ezartzen badira soilik lortu ahal izango da Parisko Akordioaren helburua, hau da, munduko batez besteko tenperaturaren igoera industriaurreko mailen gainetik 1,5 gradura mugatzea.

Aurrekariak

2012an, Nazio Batuen Batzar Nagusiak martxoaren 21a Basoen Nazioarteko Eguna izendatu zuen, eta 2013. urtea izan zen ofizialki ospatu zuen lehen urtea.

Antolatzaile ofizialak honako hauek dira: Basoetarako Nazio Batuen Foroa, Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundearekin (FAO) lankidetzan, eta Basoen arloko Lankidetza Elkartea, besteak beste.