Eduki publikatzailea

Aireko kutsaduraren ‘etxeko neurtzaileak’ bihurtzeko tailer bat antolatu dute Iruñean otsailaren 23an

LIFE-IP NAdapta-CCk, C.5 Ekintzaren (Osasuna) barruan, klima-aldaketaren ondorioen aurrean osasunaren babesa hobetzen du, haren ondorioak zainduz eta herritarrentzako egokitzapen-neurriak definituz, ezarriz eta hedatuz.

17-02-2022


Iruñeko Udalaren Ingurumen Hezkuntzako taldeak, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenaren (CSIC) eskutik, herritarrei hiriko airearen kutsadura beren balkoi edo leihoetatik neurtzen irakasteko tailerra eskainiko du otsailaren 23an. Ekimen honetan, parte-hartzaileei analisi-prozesu bat jarraitzea proposatuko zaie, kanpoko balkoi edo leiho batean jarritako loreontzi baten bidez. Parte hartzea doakoa da, baina aldez aurretik izena eman behar da.

 

Iruñeko Udaleko Ingurumen Hezkuntzako Taldearen proposamena herritarren zientziarako programa sinple batean oinarritzen da, non edozein pertsona, familia edo erakunde zientzialari bihur daitekeen, eremu bakoitzeko airearen kutsadura-mailari buruzko jarraibideak eman ditzaketen datuak bilduz.

 

Proiektu honek Iruñeko herritarrak kontzientziatu nahi ditu egunero hiri-ingurune batean egiten diren jardueren, batez ere mugikortasunarekin lotutakoen, eta bizi den tokiko ingurumen-kalitatearen artean dagoen loturaz.

 

Kutsadura atmosferikoaren inpaktua ebaluatzeko azterlana.

 

Zentzu horretan, LIFE-IP NAdapta-CCk, C.5 Ekintzaren (Osasuna) barruan, Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuaren bidez (NOPLOI), osasuna klima-aldaketaren ondorioetatik hobeto babesten du, haren ondorioak zainduz eta biztanleentzako egokitzapen-neurriak definituz, ezarriz eta hedatuz.

 

Gainera, airearen kutsaduraren gaian sakontzen du, eta Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak (ISGlobal) ikerketa bat egin du 2014-2018 aldian atmosferaren kutsadurak eta gehiegizko tenperaturak Nafarroako Foru Komunitateko biztanleen osasunean izan duten eragina ebaluatzeko.

 

Nafarroako Biztanleriaren Osasunean Atmosferaren Kutsadurak eta Ingurumen-Tenperaturak duten Eraginaren Ebaluazioa’ ikerketaren arabera, zenbatetsitako inpaktuaren zati handi bat (kausa naturalek eragindako heriotzen guztizkoaren ehunekoa, urtero prebenitu daitekeena) Nafarroako Erriberan dago, industria-lurzoruen kontzentrazio handia dagoen lekuan. Egotz daitezkeen heriotzen kopuru handiena hiriguneetan kontzentratzen da, batez ere Iruñerrian, non foru-erkidegoko biztanleriaren erdia inguru dagoen.

 

Ikerketaren emaitzek ondorioztatzen dutenez, Nafarroako lurralde osoan tenperatura 4ºC jaistea sustatzen duten ekintzek saihestu egin zezaketen 2014tik 2018ra bitartean 517 heriotza goiztiarretan tenperaturak hilkortasunean duen eragina. Halaber, ondorioztatzen da Nafarroan partikulen kontzentrazio baxuak daudela (PM2,5), nahiz eta udalerri batzuek OMEk gomendatutako 10 µg/m3 balioak gainditzen dituzten, eta maila horiek gainditzeari 60 heriotza egotz dakizkiokeen. Ozonoarekiko esposizioari dagokionez, ikerketak adierazten du kontzentraziorik handienak biztanleria-dentsitate handiko eremuetatik kanpoko zonaldeetan daudela, eta aztertutako ingurune-esposizioen artean inpaktu txikiena dutela; guztira, 19 heriotza egotzi daitezke aztertutako aldi osoan.

 

‘Osasunaren gaineko eraginaren ebaluazioa’ prestakuntza.

 

Gainera, LIFE-IP NAdapta-CCk, Osasun Globaleko Institutuarekin (ISGlobal) lankidetzan, barne-prestakuntzako ikastaro bat antolatu zuen berriki, ‘Osasunaren gaineko Eraginaren Ebaluazioa’ (OEE). Ikastaro hori Europako proiektu integratuko langileentzat soilik izan zen, bai Nafarroako Gobernukoentzat, bai sozietate publikoetako langileentzat (NASUVINSA, INTIA, NILSA edo GAN-NIK) edo Nafarroako Unibertsitate Publikoarentzat.

 

Prestakuntzan ezarri ziren helburuen artean, honako hauek zeuden: ingurumenaren eta osasunaren gaia lantzen duten kontzeptuak, konexioak eta  pathway-ak ulertzea; OEEren metodorik ohikoenak ezagutzea; osasunaren gaineko eraginak aztertzea eta neurtzea; OEEren tresnak lantzea; OEE bat gidatzeko behar diren datuak ulertzea, zerrendatzea eta hautatzea; eta OEE bat gauzatzeko gaitasunak garatzea, adibide praktikoetan oinarrituta