Eduki publikatzailea

'Moldaera: klima-aldaketaren aurkako beste borroka' erakusketa, Barañain BHIn

Erakusketa LIFE-IP-NAdapta-CCren esparruan egin da, eta urriaren 28ra arte egongo da ikastetxean, azaroaren 2an jardunaldi berezi batekin batera.

14-10-2022


Barañaingo Bigarren Hezkuntzako Institutuak 'Moldaera: klima-aldaketaren aurkako beste borroka' erakusketa dibulgatzailea hartuko du urriaren 28ra arte. Klima-aldaketara egokitzea jorratzen du, Nafarroako egoera laburbiltzen du eta Foru Erkidegoan klima-aldaketaren arazoari aurre egiteko hartutako zenbait neurri nabarmentzen ditu.

Nafarroako Gobernuko Landa Garapeneko eta Ingurumeneko Departamentuak, LIFE-IP NAdapta-CCren bidez, erakusketa laga dio ikastetxe publiko honi, klima-aldaketaren problematika lantzen ari delako ikasleekin. Esate baterako, batxilergoko eskoletan, ikasleak Klima Aldaketari buruzko Adituen Gobernu Arteko Taldeari (IPCC) buruzko lanak egiten ari dira.

Hogei bat panel ilustraturen bidez, bere mezu nagusiak larrialdi hori azpimarratzen du, baina azpimarratzen du egokitzapen onena arintzea dela, hau da, berotegi-efektuko gasen (BEG) emisioak murriztea, horrela klima-aldaketaren eragina txikiagoa izango baita.

Erakusketa klima-aldaketara egokitzeko Europako LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren esparruan egin da, eta LIFE SHARA (OECC, Fundación Biodiversidad, CENEAM, eta Portugalgo Klima Aldaketaren Bulegoa) proiektuko materialak Nafarroarako egokitu dira.

Gure klimaren bilakaera, espezieak berreskuratzeko eta horien galera prebenitzeko planak

Deskribatzen diren gaien artean, Nafarroako Foru Komunitateko klimaren bilakaerari buruzko datuak nabarmentzen dira, baita basoko izurrite eta gaixotasunen dinamikan eta banaketan ikusitako aldaketak ere. Horien artean, prozesionariak (Thaumetopoea pityocampa) eragin handiagoa du Nafarroako pinudietan. Baita onddoak bezalako beste gaitz batzuk ere, Diplodia pinea motako muturreko fenomeno meteorologikoek ugaltzen laguntzen dietenak. Edo espezie exotiko inbaditzailea, Cydalima perspectalis, ezpelaren sitsa, jatorriz Asiakoa eta ezpel-hostoez elikatzen dena.

Abian diren neurrien artean, Nafarroako Osasun Publikoaren eta Lan Osasunaren Institutuak (NOPLOI) egindako Nafarroako tenperatura altuek osasunean dituzten ondorioak Prebenitzeko Plana aipatzen da. Plan horrek alertak eta gomendioak jasotzen ditu, eta urtero aktibatzen dira zonetako tenperaturen arabera. Protokolo horiek, ingurumen-hezkuntzarekin batera, bero-boladen ondorioak murrizten lagun dezakete.  

Nekazaritzako Elikagaien Teknologia eta Azpiegituren Nafarroako Institutuaren (INTIA) proiektuak ere jasotzen dira, tokiko fruta-arbolen espezieak berreskuratzeko, hala nola sagarrondo autoktonoa eta tokiko barazki- eta zereal-barietateak, egungo eta etorkizuneko baldintza klimatikoetara hobeto egokituta egon daitezkeenak. Era berean, ibai-ibilguekin batera uraren kudeaketa berri baten beharraz hausnartzen du erakusketak, muturreko fenomeno meteorologikoen (uholdeak, adibidez) ondoriozko gertakariekin ilustratua. Amaitzeko, herritarren gomendioak jaso dira, besteak beste, erronka horri aurre egiteko gizarte- eta komunitate-loturak sendotu beharra.

Jardunaldi berezia LIFE-IP NAdapta-CCren laguntzarekin

Barañain BHIk, María Gutiérrez Pérez irakaslearen lanari esker, jardunaldi berezi bat antolatu du datorren astearterako, azaroak 2rako, eta hainbat hizlari gonbidatu izango ditu.

LIFE-IP NAdapta-CCtik, Itziar Almarcegui Artiedak eta Miguel Ángel González Morenok hartuko dute parte, koordinazio taldekoak eta Nafarroako Gobernuaren Ekonomia Zirkularraren eta Klima Aldaketaren Zerbitzuko teknikariak. Hitzaldiaren helburua Foru Erkidegoan klima-aldaketaren arloan zer egiten ari den ezagutzera ematea izango da, bereziki eremu horretan integratutako lehen proiektu europarraren bidez gauzatzen ari diren egokitzapen-ekintzak fokalizatuz.

Peio Oria Iriarte, Estatuko Meteorologia Agentziaren (AEMET) Nafarroako ordezkaria ere bertan izango da, klima aldaketaren arazoaren ikuspegi orokor eta lokala emateko

LIFE-IP NAdapta-CCren bidezko klima-sentsibilizazioa

Aurreko urteetan LIFE-IP NAdapta-CCk egindako lanari esker, Nafarroako hainbat herri izan dira Klima eta Energia Iraunkorraren aldeko Alkatetzen Itunean (KEIEP) sinatuta zeuden udalak, eta erakusketa eskura izan dute herritarrei erakusteko.

Ingurumen Interpretazioko Zentroetatik eta hainbat toki-erakundetatik igaro ondoren, 2022. urte honetan, erakusketa Landa Garapen eta Ingurumen Departamentuko beheko solairuko aretoan egon zen instalatuta, LIFE-IP NAdapta-CCko Basoen eremuko jardunaldian, bai eta Nafarroako Liburutegian ere, klima-aldaketari buruzko zikloa zela eta, eta Iruñerriko Mankomunitateak Mendillorri auzoan dituen instalazioetan, entitate horrek eskatuta.

Gaur egun, erakusketa ikastetxeetara bideratu da, irakasleek klima-aldaketari buruzko edukiak landu nahi dituztelako ikasgeletan. Irailean Paz de Ziganda Ikastolan izan zen, Erasmus + proiektu bati esker Europako beste herrialdeetako ikasleak bisitan zirela aprobetxatuz.

LIFE-IP NAdapta-CC proiektuaren gaurkotasun osoa ezagutu nahi baduzu, hileroko albiste-buletinera harpidetu zaitezke formulario honen bitartez.